Gewoon E

Ik kocht onlangs een nieuwe vest (dat was voor Marie Kondo mijn kleerkast herorganiseerde; ik probeer het probleem niet nog groter te maken!) en tot mijn grote verbazing hing er zowaar een boek aan mijn nieuwe kledingstuk. In het eerste hoofdstuk passeerden de wassymbolen. Daarna volgde een opsomming van de gebruikte materialen en tenslotte sloeg de fabrikant me een aantal certificaten rond de oren. Jawel, ook kleren hebben een identiteitskaart. En in deze blog zet ik alles netjes op een rij.

De wassymbolen

Wassymbolen vertellen iets over de behandeling van je kledij en vallen uiteen in een aantal categorieën.

Het wassen

Op de 1e lijn van onderstaand overzicht zie je of en hoe je het kledingstuk moet wassen. De 2 onderste rijen zeggen iets over de temperatuur waarop er mag gewassen worden. Het vermelden van de graden is het meest gebruikte systeem, de bolletjes in de onderste rij volgen de denkwijze die wordt gebruikt bij het aangeven van de temperatuur bij drogen en het strijken.

Het drogen

Mag je kledingstuk in de droger? Die info lees je af bij de vierkante vakjes (die een droogkast voorstellen).

In alle eerlijkheid moet ik toegeven dat ik in praktijk zelden nalees of iets in de droogkast mag.

Het strijken

Nog eentje in de categorie “overbodige info”, want ik strijk enkel de hemden van de heer des huizes en laat de strijkbout verder ongemoeid. Maar voor de volledigheid:

Het bleken en chemisch reinigen

Soms mag je witte was bleken. Wie de foto’s onder mijn kleerkast-blog goed bekeek weet dat ik geen witte kledij draag en dus heb moeten opzoeken dat je witte kledij weer wit(ter) kunt krijgen door te bleken met chloor of zuurstofbleekmiddel. Ik kende alleen de natuurlijke manier, waarbij je het kledingstuk wast en op een zonnige dag buiten te drogen legt. Nu we toch eco bezig zijn: met citroensap en water en azijn ben je ook al een eind op pad.

Chemisch reinigen doe je afhankelijk van het dialect dat je spreekt bij de droogkuis of stomerij.

Tot zover het 1e deel van de identiteitskaart van je kleren. Wil je een overzicht ophangen in je wasruimte? Probeer dan deze link.

De gebruikte materialen

Een stukje van de identiteitskaart dat ik wél lees, zeker wanneer ik iets online koop, is welke materialen in mijn nieuwe kledingstuk zitten. Een tijdje geleden maakte ik een overzichtje voor mezelf, omdat ik door de bomen het bos niet meer zag. Ik deel het in deze blog graag met je en begin bij de A, om te eindigen bij de Z.

Ten eerste: acryl. Acryl is een synthetisch materiaal dat heel goed warmte vasthoudt. Het houdt zelfs beter warmte vast dan wol. Acryl stof kreukt niet en rekt niet uit. Het is bovendien erg zacht. 

Bamboe. Bamboe is een milieuvriendelijk materiaal dat bovendien enorm veelzijdig is. Daarbij komt nog dat bamboe snel groeit en de planten dicht bij elkaar staan, waardoor er maar weinig land nodig is om een grote opbrengst te hebben. Nog extra goed nieuws: er zit een antibacteriële stof in bamboe die zweetgeur tegengaat én bamboe is geschikt voor mensen met allergieën. Het is warmte-regulerend en isolerend wat betekent dat het je in de winter verwarmt en in de zomer verkoelt.

Elastaan/spandex/Lycra. What’s in a name? In Europa noemen we het elastaan, in Noord-Amerika heet het spandex. Lycra is dan weer een merknaam en geen benaming voor het materiaal. Elastaan is een kunstvezel met een enorme elastische rekbaarheid. Het weegt daarenboven niets en zit lekker comfortabel.

Hennep of kemp. Hennep wordt gebruikt als voedsel (olie, meel, zaad), voor veevoer, voor bouwmaterialen en dus ook om kledij van te maken. De stof lijkt dan op dik linnen.

Katoen. Katoen is een zacht materiaal, gemaakt uit de zaden van de katoenplant. Het is ademend, gaat lang mee en voelt prettig aan. Verder is katoen erg absorberend en houdt het kleren goed vast. In het laatste stuk, dat van de certificaten, lees je meer over het verschil tussen gewone katoen en biokatoen. Maar eerst nog de andere stoffen.

(In de marge: denim of spijkerstof is erg stevige katoen. Denk maar aan je jeansbroek.)

Leer/leder was ooit de huid van een koe, paard, varken, hert, lam, ree, kalf, krokodil, slang of kraakbeenvis. Ik verkies vegan-leer en heb schoenen uit appel-leer en druiven-leer in mijn kast staan.

Linnen. Om linnen te maken heb je de vlasplant nodig. Die verbouw je zonder gebruik van chemicaliën zoals kunstmest of pesticiden. Je kent linnen van tafelkleden, gordijnen, schilderdoeken én kledij. Linnen is immers heerlijk om te dragen als het warm is. Het neemt vocht goed op, maar kreukt erg snel.

Lycocell/Tencel. Lyocell stof is gemaakt van houtsnippers. Het is net zo sterk als polyester en heeft een groot absorberend vermogen. Lycocell voelt zacht aan en droogt erg snel op. Het is 100% biologisch afbreekbaar. Tencel is een merknaam, geen productbenaming.

Modal. Met modal blijven we in de houtsector; beukenhout. Een chemisch proces zet houtpulp om in sterke en zachte vezels. De stof ademt goed, zit comfortabel en is makkelijk wasbaar. (Bij het horen van het woord “modal” moet ik altijd denken aan de Mylène-demonstratrice die lang, lang geleden het concept introduceerde en me meteen een stapel slips in modal verkocht. Ze zaten inderdaad erg lekker!)

Polyamide/Nylon. Polyamide is een synthetisch materiaal, dat sterk en elastisch is. Het voelt glad aan. Nylon is een merknaam, geen productbenaming. (Nylon kousen zijn dus polyamide kousen. Maar geen kat die je dan begrijpt.)

Polyester is een synthetisch product dat geen vocht opneemt, maar het naar buiten afvoert. Je kledingstuk zweet dus voor je. Polyester smelt pas op een erg hoge temperatuur, waardoor je het gemakkelijk kunt bedrukken. Polyester is kleurvast en kan tegen invloeden van buitenaf (de zon, wassen en strijken). Het product gaat lang mee en is gemakkelijk te recycleren.

Fleece wordt meestal gemaakt van polyester. Het is warm en tegelijk ook licht. 

Viscose/rayon/kunstzijde. Haal je houthakkershemd maar weer boven, want ook viscose maak je van bomen! Viscose voelt zacht aan en heeft een zijdeachtige uitstraling (daarom ook “kunstzijde”). Het is een zacht en soepel materiaal.

Wol. Mensen maken al duizenden jaren kleding van wol. Meestal komt wol van schapen, maar ook alpaca’s, angorakonijnen, geiten, paarden en kamelen leveren wol. (De grote vraag is of dat altijd even diervriendelijk gebeurt.) Wol houdt veel warmte vast en is bestand tegen weer en wind. Het is elastisch. En ja, het kan prikken.

Tweed is een grove, wollen stof. Het komt oorspronkelijk uit Groot-Britannië en wordt dicht geweven waardoor het goed wind- en waterwerend is.

En tenslotte: zijde. Zijde is een natuurlijke substantie, afgescheiden door de zijderups. Zijde is meestal erg duur. Mensen zien het dan ook als een luxeproduct. Het is isolerend, anti-allergisch en sterk. Zijde is niet erg diervriendelijk omdat de zijderupsen bij het produceren van zijde gedood worden. Bourette zijde is wél diervriendelijk omdat het gemaakt is van vezels van uitgekomen cocons.

Een lang overzicht, om er uiteindelijk toe te komen dat dit deel van de identiteitskaart van je kleren je iets vertelt over de duurzaamheid van het product én samenhangt met de wasvoorschriften. Acryl, polyamide en polyester strijk je op de laagste stand. Katoen, linnen en viscose verdragen meer warmte.

“Euh, wacht eens even. Ik zie nergens satijn staan?” Dat klopt. Satijn is immers geen stof, maar een bepaalde manier van weven. Met de satijnbinding kun je garens dicht op elkaar weven, wat leidt tot een soepele, gladde en glanzende stof. Satijnen lakens kunnen zowel van (bio)katoen als van polyester zijn. Wil je slapen in een natuurlijk materiaal? Lees dan zeker de identiteitskaart van je toekomstige beddengoed!

De certificaten

Ben je tijdens het lezen al (stiekem) op zoek gegaan naar het etiket dat in je t-shirt of blouse hangt? En kwam je toen een keurmerk tegen? Daarover gaat het laatste deel van deze blog.

Voor kleding en textiel gemaakt van biologische en/of fairtrade vezels, zoals biologisch katoen, bestaan er verschillende keurmerken. Koop je kleding met deze labels, dan kan je ervan uitgaan dat de kleding milieuvriendelijk is geproduceerd en in goede arbeidsomstandigheden.

Nog even terug naar het vorige deel, waarin ik over katoen schreef. Er is gewoon katoen en biologisch katoen. Biologisch katoen wordt verbouwd zonder kunstmest of bestrijdingsmiddelen. Genetisch gemodificeerde planten zijn uit den boze. Bij de productie van biologisch katoen wordt veel minder water gebruikt dan bij gewoon katoen.

Hoe weet je of een kledingstuk van biologisch katoen is gemaakt? Dat staat op een identiteitskaart!

Een grabbel uit de mogelijkheden:

• Ecotex: de kleding is ecologisch verantwoord en biologisch afbreekbaar.
• Faitrade: het katoen is op milieuvriendelijke manier geproduceerd en komt bovendien uit de eerlijke handel.
• GOTS: de kleding voldoet aan zeer strenge eisen en is gegarandeerd duurzaam en fair.
• Fair Wear Foundation (FWF): Kledingproducenten lid van de Fair Wear Foundation (FWF) maken kleren in goede arbeidsomstandigheden

Wil je een overzicht van alle duurzaamheidslabels? Surf dan naar Labelinfo.be. Per label krijg je een overzicht van de garanties die je krijgt en wie er controleert of er aan de voorwaarden voldaan wordt. Heb je behoefte aan een mooi overzicht met gelijkenissen en verschilpunten tussen de labels? Kies dan voor de vergelijkingstabellen, die je in geval van twijfel de knoop helpen doorhakken.

Nu je dit allemaal hebt gelezen: ga anders de koopjesperiode in? (Want ja, die komt er bijna aan!) Vind jij het belangrijk om “schone” kleren te dragen of ga je vooral voor draagcomfort en/of goedkoop? Laat het zeker weten in een reactie hieronder!